Kişi olarak bir marka inşa etmeyi, kendi işletmeniz ya da bir kurumda sorumlu olduğunuz markalar için sosyal medya aracılığıyla bir topluluk oluşturmayı mı hedefliyorsunuz?
Bu noktada,
sosyal medya stratejinizi oluşturma ihtiyacınız da doğmuş demektir.
Sosyal medya, iki ucu keskin bir bıçaktır ve ne olursa olsun
strateji olmadan uygulamaya geçmek, hiç bir sonuç alamamaktan da öte itibar kaybına neden olabilir.
Başlarken, boş bir
Google dökümanı ya da
Word belgesi açmanız fayda sağlar. İlk adımdan itibaren herşeyi ve hatta “x hakkında ücretsiz uygulama araştır, y konusunda
Facebook’ta arama yap” şeklindeki küçük notları dahi bu belgeye yazabilirsiniz. Daha sonra hepsini toparlayıp belli bir biçimde düzenlemek elinizde.
1- Düşünme Aşaması:
Düşünmek; en önemli aşama olmasına rağmen genellikle atlanan ya da aceleyle geçiştirilen bir eylemdir. O yüzden vurgulamakta fayda var:
Sosyal medya stratejiniz; kapsamlı, analitik ve detaylı düşünebildiğiniz oranda vardır!
Bunu kendinize olduğu kadar, sizden acil aksiyon bekleyen yöneticileriniz varsa onlara da tekrar tekrar ifade edin. Düşünürken ne kadar önemli bir işi yerine getirdiğinizi içselleştirin ve onların da aynı yaklaşımı benimsemesini sağlayın.
Düşünme pratiğinizin içinde aşağıdakilere yer vermeniz önemlidir:
- Sosyal medyadan, marka için ne beklediğinizi- ya da çalıştığınız kurumun ne beklediğini – kendinize sorun ve tek cümleyle basitçe yanıtlayın. Blog trafiğini arttırmak, web sitesine ziyaretçi çekmek, fiziksel etkinliklere katılım sağlamak, eğitici bilgiler vermek, satış yapmak, bayi ağını genişletmek vb. şekilde net bir yanıta ulaşmanız gerekiyor. Beklentinin ne olduğu o kadar önemli ki; hangi sosyal ağları kullanacağınızdan, içeriklerinizde hangi linkleri kullanacağınıza, sosyal ağlarda reklam verirken hangi anahtar sözcük gruplarını kullanacağınıza kadar pek çok şeyi etkileyecek. Bu arada şunu da belirtmek gerekiyor; örneğin bayi ağını genişletmek, aynı zamanda satışa götürür ancak siz yine de tek bir belirgin ifade kullanın ve ona bağlı kalın.
- Başınızı ağrıtabilecek noktaları saptayın: Örneğin spariş edilen ürünlerin hazırlanması uzun mu sürüyor? Ya da eleştiriler karşısında sakinliğinizi yitirebileceğinizden ve sert yanıtlar vereceğinizden mi endişe ediyorsunuz? Bu noktaları saptadıktan sonra, ne gibi önlemler alabileceğinizi düşünün ve araştırın. Çözemediğiniz “sparişlerin uzun sürede hazırlanması” gibi konularda takipçilerinize şeffaf davranıp baştan bu durumu bilmelerini sağlayacak uyarılar yapın. İkinci örnekteki gibi durumlar için de bol bol makale okuyarak kendinizi, soğuk kanlı olmaya şartlandırın.
- Hedef kitleniz hakkında düşünün ve sosyal medyadaki hedef kitlenizi yeniden tanımlayın. Çünkü örneğin 50-60 yaş aralığında da müşterileriniz varsa muhtemelen sosyal medyada bu yaş aralığına sesinizi duyurmanız pek mümkün olmayacaktır. O halde sizin sosyal medyadaki hedef kitleniz, fiziksel dünyadakine oranla farklılık gösterecektir. Yine B2B çalışan bir işletme iseniz kurgularınızı Facebook yerine Linkedin odaklı yapmanızda fayda olacaktır.
- Sosyal medyayı kullanırken takdir ettiğiniz ya da sıradan ve antipatik bulduğunuz kampanyaları hatırlamaya çalışın. Sizde memnuniyet ya da rahatsızlık uyandıran bu deneyimler, kendi topluluğunuz için empati yapmanıza yardımcı olabilir.
2) Araştırma Aşaması:
Araştırma aşamasında yer alacak temel işler şöyledir:
- Konunuzla ilgili güncel makaleleri gözden geçirin.
- Sektörünüze uygun örnek olay incelemelerini okuyun.
- Sektörünüze göre hangi mecralarda bulunmanız gerektiği üzerine araştırma yapın.
- Hangi gün ve saatlerde içerik yayınlayabileceğiniz üzerine araştırma yapın (Aslında bu konudaki gerçekleri, uygulamaya geçtikten sonra bizzat siz keşfedeceksiniz. Çünkü biricik hedef kitlenizi gözlemleyerek hangi gün ve saatlerde sizinle etkileşime geçtiklerini anlama şansınız olacak).
- İşinize yarayabilecek ve arayüzünü sevebileceğiniz Hootsuite vb sosyal medya yönetim araçlarını inceleyin.
- Rakiplerinizin sosyal medyadaki durumu üzerine araştırma yapın.
- Sektörünüze göre, nasıl bir dil kullanabileceğiniz üzerine (resmi, esprili, eğitici vs) araştırma yapın.
- Sektörünüze göre, içerik konusu olabilecek önemli gün ve haftaların listesini çıkarın.
- Yaratıcı kampanya fikirleri üzerine araştırma yapın, ilham verici örnekleri inceleyin.
- İçerikleriniz için kaynak araştırması yapın ve Google Reader benzeri bir araçla bu kaynakları takibe alın (Kaynak listenizi, bundan sonra sürekli genişletmeye devam etmeniz en iyisidir).
- Youtube, blog ya da tıklama başına ödeme gerektiren reklamlarda hep karşınıza çıkacak anahtar kelimelerinizle (kelime gruplarınız) ilgili genel bir araştırma yapın.
- Sosyal ağlarda içerik paylaşımı yapabileceğiniz grupları araştırın ve listesini çıkarın (örneğin, Facebook ve Linkedin grupları).
- Kullanabileceğiniz web, mobil ve sosyal medya uygulamalarını araştırın.
- Fiziksel dünya ile ilgili ne tür işler yapabileceğinizi araştırın. Örneğin etkinlik, flasmob vb
- Markanızın görsel kimliğini sosyal ağlara nasıl yansıtabileceğiniz üzerine araştırma yapın.
Siz bu listeye, işinize yarayabilecek ekstra araştırma işleri de ekleyebilirsiniz. Yine de bir noktada durmanız gerektiğini unutmayın!
Bu noktada, daha önceki bir makalemden alıntı yapmak isterim:
"'Analiz felci' kavramını duymuş olabilirsiniz. Bir problem üzerine düşünerek çok fazla zaman harcar ve bu konuda zihninizi aşırı bilgiye boğarsanız, harekete geçme yeteneğinizi kaybedersiniz.
Yiyecekler vücudun, bilgi ise beynin gıdasıdır denir. Ancak nasıl aşırı yemek vücuda zararlıysa, aşırı bilgi de beyin için zarar vericidir.
Pek çok başarılı insan, ne zaman bilgi toplamayı bırakması gerektiğini ve ne zaman harekete geçmesi gerektiğini bilen insanlardır. Bu insanlar “hazır ol-ateşle-nişan al” felsefesini uyguluyorlar. Çünkü bugün iyi bir planla harekete geçmenin, yarın mükemmel bir plan için beklemekten daha geçerli olduğunu biliyorlar."
3) Karar ve Uygulama Aşaması:
Bu aşamada da öncekilerde olduğu gibi nasıl bir marka için strateji oluşturacağınıza göre değişir. Ancak temel yapılması gerekenler listesi şöyledir:
- Hangi mecralarda yer alacağınıza karar verin.
- Karar verdiğiniz bu mecralarda hesap açın/sayfa oluşturun (tasarım aşaması bitene kadar bu hesapları herkese açık hale getirmemeniz en iyisidir).
- Markanız adına açtığınız bu hesap/sayfalar için markanıza özel link ayarlarını yapın (örneğin facebook.com/deniztasarim).
- Markanızın görsel kimliğiyle ilgili arka plan, sayfa görseli vb tasarımları yapın. Tasarımları başkasına yaptıracaksanız, bu kişilere ne istediğinizi tam anlatan ve örnek sayfa tasarımlarını da kapsayan bir brief hazırlayın. Brief’in sonuna onlardan gelebilecek önerileri de beklediğinizi not düşmeniz faydalı olabilir.
- Kullanacağınız sosyal medya yönetimi, raporlama araçları ve uygulamalar konusunda karar verin ve kurumlarını yapın.
- Haftalık, aylık ya da örneğin 2 aylık, 3 aylık periyodlar halinde bir içerik planı hazırlayın. Yani yayınlayacağınız içeriklerin metin, link, görsel ve etiketlerini içeren bir Excel tablosu hazırlayın. Bu içerik planını tamamlamak duruma göre, günler hatta haftalar sürebilir onu da belirtelim.
- Google Alerts vb araçlarla hakkınızda konuşulanları dinlemeye alabilirsiniz. Örneğin bir blog yazarı, trendsetter (kanaat önderi) ya da haber portalı, markanız hakkında olumlu/olumsuz bir içerik yayımladıysa, bazen bu yolla haberdar olduğunuzu göreceksiniz.
Sosyal ağlardaki sayfa/hesapların tasarımı bittiyse, içerik planınız da hazırsa artık içeriklerinizi bu sayfa/hesaplardan yayınlamaya başlayabilirsiniz.
Başladıktan sonra takipçilerle olan etkileşiminizi canlı tutmalı ve onlara hızlı geri dönüş yapmaya ve büyük resmi sürekli gözlemlemeye çalışmalısınız. Bu yolda yürürken keşfettikleriniz doğrultusunda, stratejinizi güncellemeniz doğru bir yaklaşım olacaktır.
Dilerim bu yazıda belirtilen adımlar, size kendi stratejinizi oluşturmada yardımcı olabilir. Tecrübe sahibi olanlar için de en azından bir checklist olarak fayda sağlayabilmesi dileğiyle…
Görüşlerinizi, eleştirilerinizi ve eklemek istediklerinizi lütfen paylaşın.
